Trátase da investigación “Vade retro. Ritualística protectora, obxectos curativos e uso de amuletos na cultura popular galega”, de Rafael Quintía Pereira, gañadora da XVIII edición o pasado ano 2017, e da obra “Cultura letrada e alfabetización no Baixo Ulla: séculos XVIII-XIX”, coa que Ana Sixto vencerá a XVI edición no ano 2011. Esta última quedara pendente de publicar debido á crise económica, que obrigou tamén ao Concello a facer unha paréntese de catro anos na convocatoria do Premio.
En “Vade retro. Ritualística protectora, obxectos curativos e uso de amuletos na cultura popular galega”, Rafael Quintía estuda diferentes aspectos da etnomedicina en Galicia, dende os fenómenos da protección e curación ata o uso de amuletos e obxectos de poder ou a existencia de lugares propicios para realizar estes ritos para curar as doenzas do corpo e da alma.
Pola súa parte, “Cultura letrada e alfabetización no Baixo Ulla” de Ana Sixto aborda a escolarización dos nenos e alfabetización de adultos entre os séculos XVIII e XIX na comarca do Baixo Ulla, que se correspondía ao que hoxe son os concellos de Valga, Pontecesures, Dodro, Padrón, Rianxo, Rois e Teo.